„Trafny wybór” J.K. Rowling. Lustrzane odbicie widma „Rebeki” Daphne du Maurer, pozbawione miłosnego płaszcza…

niedziela, 9 grudnia 2012

Na początku były wielkie oczekiwania czytelników, i dosyć spory dystans krytyków po publikacji informacji zapowiadającej ukazanie się nowej książki J.K. Rowling – tym razem powieści dla dorosłych.
Na początku listopada, polscy czytelnicy mogli już zweryfikować swoje nadzieje względem Trafnego wyboru.

Bohaterem powieści The Casual Vacancy jest małe angielskie miasteczko Pagford, a dokładniej jego mieszkańcy. Zbiorowy bohater należy do tradycji literatury angielskiej, na czele z klasykami.
W niedziele umiera Barry Fairbrother – jak się później okazuje, chyba jedyna jednoznaczna i do końca pozytywna postać w powieści – członek społeczności miasteczka, który przez wiele lat zasiadał w pagfordzkiej radzie i był jej aktywnym działaczem. Śmierć Barry’ego powoduje powstanie tymczasowego wakatu, który stanowi centrum powieściowych wydarzeń. Czytelnik poznaje przyjaciół i nieprzyjaciół Barry’ego; tych, którzy dzięki jego zdolnościom organizacyjnym umieli podejmować decyzje konstruktywne dla społeczności miasteczka, a także tych, dla których jego śmierć jest rozwiązaniem problemów, wyjściem z trudnych i kłopotliwych sytuacji. Zdecydowana większość społeczności Pagford skupia się na realizowaniu własnych, często nieuczciwych i dyktowanych najniższymi instynktami planów. Wszyscy stworzeni przez Rowling bohaterowie Trafnego wyboru, pozostają bardzo naturalni w swoich działaniach i przemyśleniach. Pomimo olbrzymich różnic, które w trakcie fabuły powieści wychodzą na jaw pomiędzy jedynym mieszkańcem miasteczka zdolnym do prawdziwej empatii względem osób zepchniętych na społeczny margines, a pozostałymi mieszkańcami, wyłania się z akcji utworu cień Barry’ego i to właśnie w nim pozostają zdefiniowane działania tych członków społeczności, dla których postać uśmierconego człowieka miała kolosalne znaczenie.

Ukazany w powieści konformizm społeczności względem przewodniczącego rady miasteczka, jest misternie skonstruowany i doskonale wpleciony w akcję utworu. Co ważne i zastanawiające jednocześnie, analogicznie do przygód małego czarodzieja, w The Casual Vacancy jedynymi osobami zdolnymi do działania są dzieci. Impas nienawiści, uprzedzeń i ograniczeń, a także chorych ambicji, przemocy i korupcji, zostaje w tragiczny sposób przełamany podwójną śmiercią najbardziej poszkodowanych i dotkniętych niesprawiedliwością. W Trafnym wyborze na luksus prawdy – jej rozumienia, głoszenia i realizacji – mogą sobie pozwolić tylko najmłodsi bohaterowie.

Sporym zaskoczeniem w powieści, jest jej pesymizm. Autorka nie pozostawia złudzeń czytelnikom. Bohaterowie nie doznają w niej nagłych oświeceń i przemian. To, co ich zmusza do myślenia, co sprawia, że stają się zdolni do głębszych przemyśleń względem dobra innych mieszkańców, to tragedia. Doskonała konstrukcja powieści, we wspaniały sposób obrazuje wspólne mianowniki toczących się wydarzeń. Wzajemne, na pierwszy rzut oka pozorne spotkania, stają się lawinami otwierającymi świadomość bohaterów na własną małostkowość, egoizm i zaniedbania.
J.K. Rowling udała się rzecz trudna. Opanowała – i to w sposób doskonały – wiele odmiennych charakterów i zachowań (w powieści występuje około 80 postaci), tworząc pejzażową powieść, w której na plan pierwszy wychodzą najpodlejsze ludzkie instynkty. Rowling obnaża je, tłumacząc niebezpieczeństwa wynikające z ich istnienia i z wyrażania zgody na ich jakiekolwiek działanie w ludzkiej aktywności.

Na początku rzeczywiście były wielkie oczekiwania czytelników oraz dystans ze strony krytyków w stosunku do Trafnego wyboru. W pierwszym przypadku oczekiwania czytelnicze zostały całkowicie zaspokojone. The Casual Vacancy jest wspaniałą powieścią, trzymającą w napięciu, wielopłaszczyznową, intensywnie poruszającą. W przypadku krytyków – wielkie zaskoczenie. Powieść jest doskonała! Autorka Harry’ego Pottera potrafi w zachwycający sposób budować nastrój, konstruować fabułę, w bardzo naturalny sposób oddawać ciemną stronę ludzkiej natury i ukazywać brutalną stronę świata dorosłych.

Telewizja BBC ogłosiła, że na podstawie Trafnego wyboru J.K. Rowling, zostanie nakręcony serial telewizyjny. Premiera ma się odbyć w 2014 roku.

1 komentarz

  1. No proszę, nie wiedziałam, że powieść zostanie zekranizowana! (Chociaż mogłam się tego spodziewać).
    Barry też nie był idealny, po prostu zmarł tak szybko, że my, czytelnicy, nie zdążyliśmy poznać większości jego wad. Rowling jednak wyraźnie zasugerowała, że jego małżeństwo miało ostatnio więcej upadków niż wzlotów.
    Mnie również książka się spodobała. :)

    OdpowiedzUsuń